علی آبان- پایگاه اطلاعرسانی نهمین جشنواره شعر یار و یادگار: شاعران از گذشته تا امروز دنیای متفاوتی را برای خود رقم زدهاند که آرمانشهر یا مدینه فاضلهای است. آرمانشهری که در آن، هرچیزی به شکل عادلانه، منطقی، انسان مدارانه و ایده آل در جای خودش باشد. این رویا، رویای شاعران دهههای مختلف بوده است.
در این میان، شاعران به خلق ابر انسان یا انسان برتر همت گماردهاند، به غیر از برخی شاعران که شاید در برخی مکاتب امروزی باشند که این مکاتب، خلاف انسانیت عمل می کنند و منفی نگری و تیره نگری محور نگاه آنهاست.
به مرور زمان این انسان گرایی مقداری به سمت افراط رفت تا جایی که خدا را در این مکاتب حذف کردند و انسان را جای او گذاشتند. این تفکر اومانیستی که جاگزینی انسان به جای خداست، در جهان مدرن و پسامدرن، اثر خود را داشته و دارد و متاسفانه بعضیها نیهیلیسمی را که معتقد به پوچ و هیچی برای انسان و آینده اوست مطرح میکنند.
اما در شعر ما، به خصوص از قرن پنجم به بعد که به عرفان گرایش پیدا میکند، توجه بیشتری به انسان میشود و ابرانسان را به عنوان جانشین برحق خدا، و به عبارتی دیگر انسانی میدانند که عبادت الهی بر دوشش نهاده شده و خداوند به خلقت او افتخار میکند. نقدی که بر این نگاه وارد شده آن است که چرا شاعران باید چنین انسانی را توصیف کنند که غیر قابل دسترسی باشد؟ پاسخ این است: انسانهایی که در عالم ذهنی شاعران و نویسندگان ساخته شدهاند در عالم واقعی حضور ندارند. اما شخصیت های بزرگ ما تلاش دارند که با معرفی انسان های نمونه و الگو، ولو در قالب ابرانسان، برای دیگر مخاطبان و شاعران و نویسندگان نسلهای بعدی، چراغ راهی باشند، تا راه انسانیت، خداجویی و معنویت را ادامه دهند.
در شعر و آثار حضرت امام خمینی(ره)، به لحاظ اینکه مبلغ و منادی دین انسانیت است، انسان در مرتبه بالایی قرار می گیرد. انسان در حفظ خصوصیات و خصائل انسانی و دینی خود میکوشد.
به طبع در آثار امام(ره) نیز این شرایط وجود دارد و این نمود هم کاملا به چشم میآید. انسان باید قدر خودش را بداند، از دامهای پهن شده بر روی زمین خود را مصون و محفوظ ببیند و همچنانی که میبینم در آثار امام خمینی(ره) انسان اسلامی ترویج میشود و انسانهای دیگر را در طب آن با درون مایه آثار دعوت به دین مداری و آگاهی و ایمان می کند.
شاعران با تمسک به قرآن احادیث و روایات، راه رستگاری و سعادت انسان هستند تا بتوانند بشریت را حتی با یک الگوی ابرانسان یا انسان کامل، به رستگاری برسانند و حضرت امام خمینی (ره) نیز این نگاه را در آثار خود داشتند.