حضرت امام قدس الله نفسه‌الزکیه، هر کاری را که می‌خواست انجام بدهد به رای ملت می‌گذاشت. اولا که سیستم نظام چه باشد. حکومت جمهوری اسلامی یا جمهوری دموکراتیک اسلامی یا غیره. چون اقسام می‌گفتند. امام نظرش این بود که جمهوری اسلامی، نه یک کلمه زیاد و نه یک کلمه کم. این را به رای ملت گذاشتنند و تقریبا، 98 درصد از مردم به این رای دادند که سیستم و نظام حکومتی ما این طور باشد: حکومت جمهوری اسلامی. پس اولین قدم امام که می‌خواست تشکیل حکومت بدهد به رای ملت گذاشت. چون ایشان همیشه این را می‌گفت: اساس رای مردم است. چون حکومت وقتی می‌تواند مشروعیت و اقتدار داشته باشد که منتخب ملت باشد و در بین مردم مقبولیت داشته باشد. امام قدس‌الله نفسه الزکیه هم بر این عقیده بود که وقتی یک حاکم اسلامی ‌می‌تواند، حاکم باشد، که ملت او را به عنوان حاکم قبول داشته باشند بعد هم حکومتی که می‌خواهد تشکیل بدهد و هر سیستم که در نظرش است باید به رای ملت بگذارد وملت بعد از آنی که پذیرفت همان می‌شود سیستم حکومتی. ولذا ما می‌بینیم که امام از ابتدای نهضت در سال 42، همیشه نظرشان بر حکومت اسلامی بود. خب حکومت اسلامی در چه چارچوبی؟ پادشاهی، جمهوریت، حکومت فردی، یا...؟ امام آمد چارچوب را معین کرد. وقتی که در نوفل لوشاتو با ایشان مصاحبه کردند گفتند: ما می‌خواهیم قانون اساسی داشته باشیم بعد هم آن را به رای ملت می‌گذاریم. سر آخر سیستم حکومتمان را هم به رای ملت می‌گذاریم. لذا اساس رای مردم است. نظر خود امام چه بود؟ نظر ایشان جمهوری اسلامی نه یک کلمه زیاد نه یک کلمه کمتر بود. چون بعضی‌ها در آن زمان می‌گفتند جمهوری دموکراتیک باید برقرار شود. امام با این مخالف بود و می‌گفتند فقط و فقط باید جمهوری اسلامی باشد. لهذا می‌بینیم اولین قدمی که امام گذاشت این بود که سیستم حکومت را به رای ملت گذاشت. نه تنها در این مورد بلکه امام در هر شرایطی هر کاری را که می‌خواستند انجام بدهند به رفراندوم می‌گذاشتند. بعد از آنی که مجلس خبرگان قانون اساسی تشکیل شد، قانون اساسی را به رای ملت گذاشتند. ملت هم پای صندوق‌های رای آمدند و به تمام مفاد قانون اساسی رای دادند و امام هم آن را امضا کرد. می‌گفتند شما برای انتصاب رئیس جمهور چه کسی را مد نظر دارید، گفتند باید این هم به رای مردم گذاشته شود و خودشان رئیس جمهور را انتخاب کنند. عده‌ای کاندیدا شدند، بعد این نامزذ‌ها را به رای ملت گذاشتند و ملت به هر یک که دلخواهشان بود رای دادند. البته چون آن کسی که انتخاب شد، از روش و خط امام و نظام جمهوری اسلامی فاصله گرفت، مجلس طی یک فرایند قانونی رای به عدم کفایت او داد و امام هم او را عزل کرد. مجددا برای انتخاب رئیس جمهور جدید، انتخابات برگزار شد تا شخص بعدی که باز هم باید منتخب ملت باشد از بین آرای مردم انتخاب شود. بنابراین خود قانون اساسی، رئیس جمهور و حتی رهبر انقلاب هم با رای مردم انتخاب می‌شوند. در همان زمان امام تصمیم بر تشکیل مجلس بود. ایشان باز هم گفتند باید با رای ملت نماینده های مردم انتخاب بشوند و مجلس تشکیل شود. یعنی امام نظری که در بعد ولایت فقیه که داشت، می‌گفت فقیه ولایت دارد، البته باید رای مردم را هم بگیرد. چون در نظام اسلامی، امام آن سیستمی را قبول داشت که در عین حال باید صد در صد اسلامی باشد، باید بر اساس رای ملت هم باشد. اگر کلمات امام را جستجو کنید، جز پرکاربردترین کلمات ایشان یکی ملت و یکی هم اسلام است. سخن امام در هر بعدی که وارد می‌شد مساله رای ملت و خواسته ملت، مطرح بود. از طرف دیگر هم همیشه همه چیز از جمله خواسته مردم را با اسلام و کتاب و سنت مطابقت می‌داد. تمام اندیشه امام در عین حالی که نظرش این بود که باید حکومت اسلامی باشد اما نه حکومت فردی و استبدادی بلکه بر اساس رای ملت باید نظام جمهوری اسلامی تشکیل بشود. بعد هم در مجلس قانونی وضع شد که رئیس جمهور تا چند سال می‌تواند در پستش بماند بعد ار آن مجددا باید انتخابات صورت بگیرد. بیشتر از دو دوره متوالی هم نمی‌تواند رئیس جمهور باشد. در کل امام عقیده داشتند آن چیزهای اساسی را باید مردم انتخاب کنند. خود امام را که مردم از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب شعارشان این بود که حزب فقط حزب‌الله، رهبر فقط روح‌الله. بعد از رحلت ایشان، مقام معظم رهبری را مجلس خبرگان رهبری که منتخب مردم بودند، انتخاب کردند. چون اعضای مجلس خبرگان انتصابی نیستند. لذا مجلس خبرگان منتخب مردم هم آقای خامنه‌ای را به عنوان رهبر انقلاب بعد از امام خمینی انتخاب کردند. یعنی رهبری بعد از امام هم باز به رای ملت موکول می‌شود. می‌خواهم عرض کنم که مساله رای ملت که امروزه اساس دموکراسی در دنیاست، به عقیده من نظامی مثل نظام جمهوری اسلامی که در آن دموکراسی وجود داشته باشد و در آن همه چیز بر اساس رای و انتخاب ملت باشد من نظیرش را در نظر ندارم. ولهذا همین نظام وقتی رئیس جمهوری که ملت به او رای داده است، اگر دیدند فردا منحرف شد، مجلس که منتخب ملت است رای به عدم کفایت می‌دهد و او را از کار می‌اندازد. کما این‌که دیدیم برای آقای بنی صدر این اتفاق افتاد. علی کلٍ چه در انتصاب و چه در انعزال اساس رای ملت است. پس واقعا اگر بگوییم نظامی در دنیا مانند نظام جمهوری اسلامی که امام خمینی آن را تشکیل داد که تمام ارکانش بر اساس رای ملت است، البته با آن شرایطی که امام گذاشته بود: اسلام داشته باشد، متعهد باشد، دلسوز ملت باشد و ویژگی‌هایی از این دست را باید دارا باشد. اما در نهایت اساس انتخاب با مردم بود. هیچ اجباری نبود کسی مردم را به رای دادن به شخص خاصی سوق بدهد. ما عملا دیدیم چه در حیات امام چه بعد از فوت امام، نظام جمهوری اسلامی، تمام ارکانش بر اساس رای ملت است.